Er bestaat zoiets als Godinnelijke perfectie. Vanaf een bepaald niveau bekeken gaat alles zoals het moet gaan. Dat waar te veel van is, wordt overgenomen door het tegendeel en zo blijft de grote balans altijd min of meer in evenwicht. Toen de dinosaurussen uitstierven was dat op dinosaurus-niveau natuurlijk een drama. Maar het gaf andere organismen de kans om op te bloeien. Waar zouden wij mensen zijn, als er nog steeds dinosaurussen rondliepen? De wereld staat op de drempel van weer een enorme verandering. Er zijn sinds de dinosaurussen al een aantal klimaatveranderingen geweest, die groot effect hadden op de leefwereld van dieren en mensen. Temperaturen daalden en stegen. Stukken land verschenen en verdwenen weer, door wisselingen in de zeespiegel. Ik heb ooit ergens gelezen dat het Romeinse Rijk ook ten onder is gegaan aan een combinatie van klimaatverandering en ontbossing. Daardoor slipten de belangrijkste havens van het Romeinse rijk dicht, viel de handel stil, enzovoort. Nu wordt onze beschaving bedreigd, want mensen leren niets van de geschiedenis. Deze keer is ook de klimaatverandering voor een groot deel onze eigen schuld. Het is nog maar helemaal de vraag of wij op tijd onze parasitaire manier van leven genoeg kunnen aanpassen, om het verdrinken van belangrijke steden te kunnen voorkomen. De hele Randstad, New York, Tokio, Shanghai, verdwijnen allemaal in zeewater, als ons dit niet lukt. Het is aanpassen of verzuipen.
Sommige mensen liggen hier (terecht) elke nacht wakker van. Maar op Godinnelijk niveau is dit de perfecte gang van zaken. De menselijke beschaving heeft millennia lang kunnen opbloeien, maar nu gaan de mensen te ver en dus treedt het tegendeel in werking: de neergang van de menselijke beschaving. Tenzij wij mensen op tijd de balans weten te herstellen. Dan was dit de perfecte Godinnelijke waarschuwing dat we verkeerd bezig zijn. De Godin smijt niet met bliksemschichten naar de grootste boosdoeners, maar geeft de ene waarschuwing na de andere, voordat het helemaal fout gaat. Zoals een liefdevolle Moeder nou eenmaal doet. Zij heeft ons ook de intelligentie gegeven om het probleem op te lossen. Ik ben er van overtuigd dat we oplossingen zullen kunnen vinden. Dat zal met grote offers gepaard gaan, onze manier van leven zal voor altijd veranderen. Maar we zullen er sterker uitkomen, met duurzame systemen en een betere relatie met de Aarde waar wij op leven. Dit brengt mij bij anti-fragiliteit een concept dat is bedacht door de wiskundige Nasim Taleb. Het tegendeel van fragiel is volgens hem niet krachtig, maar anti-fragiel. Dit betekent dat iets door een schok, fout, aanval of wat voor tegenslag dan ook, juist sterker wordt. Het was een feest van herkenning om hierover te lezen. Want is dit niet al de hele geschiedenis van de mensheid zo gegaan? Na een tegenslag vond de mensheid iets uit, waardoor een herhaling kon worden voorkomen. Het aanleggen van dijken lijkt mij hier een goed voorbeeld van. Het lijkt mij het hele principe van de evolutietheorie. In de natuur zijn veel voorbeelden van dit principe te vinden. Ik zag het onlangs ook op mijn eigen balkon gebeuren.
Ik dacht dat ik mijn rozenstruikje had vermoord. Te weinig aandacht gegeven en het was helemaal uitgedroogd, alle blaadje waren verdord. Maar ik kon er niet toe komen om het weg te halen. Toen het eindelijk weer flink begon te regenen, gebeurde er in mijn ogen een wonder. Er kwam nieuw groen aan mijn dode struikje! Moet je het nu eens zien, er hebben nog nooit zoveel glanzend gezonde blaadjes aan deze struik gezeten en de eerste bloemknoppen zijn ook al verschenen. Mijn roos is hier sterker dan ooit doorheen gekomen. Pure levenskracht is dit. Levenskracht is wat deze wereld wereld drijft. Wat te weinig levenskracht heeft, is fragiel en zal bij tegenslag verdwijnen. Wat voldoende levenskracht heeft is robuust en zal blijven bestaan. Maar wat een overvloed aan levenskracht heeft, is anti- fragiel en zal beter en mooier dan ooit opbloeien. Bij deze klimaatcrisis zullen de systemen zonder eigen levenskracht, de systemen die parasiteren op het leven buiten zichzelf, niet kunnen overleven. Wat gaat opbloeien zijn de systemen overvol van levenskracht, omdat ze zijn gebaseerd op samenwerking met Moeder Aarde. Zie hier weer de Godinnelijke perfectie: dat waar te veel van is, zal overgaan in het tegendeel. Ook in mijn persoonlijk leven heb ik geleerd om op dit Godinnelijke principe te vertrouwen. Ernstige tegenslag heeft mij er niet onder gekregen. Ik ben er sterker, maar wel veranderd, uit gekomen. Hierbij heb ik de kunst van het durven loslaten geleerd. Zolang ik bleef vasthouden aan wat ik niet meer kon en steeds weer verlangde om dat terug te krijgen, bleef ik fragiel. Toen ik kon accepteren dat het nooit meer zoals vroeger zou zijn, was ik robuust geworden. Anti-fragiel werd ik pas toen ik het aandurfde om mijn hele leven en mijn innerlijk helemaal om te bouwen. Bij elke nieuwe tegenslag ga ik opnieuw deze cyclus door. Maar gelukkig veel sneller. Want ik durf er op te vertrouwen dat ik er wel weer sterker uit zal komen. Daarom geloof ik ook dat wij als betere, verstandigere mensen door deze klimaatcrisis heen kunnen komen. Als we ons maar niet blijven vastklampen aan onze huidige manier van leven. De Godin blijft ons op steeds weer nieuwe manieren waarschuwen dat het tijd is voor grote veranderingen. Misschien is het een idee om niet te veel stil te blijven staan bij wat er mis is. Kunnen we niet beter onze energie richten op alle initiatieven die laten zien dat het heel goed anders kan? Duurzaam produceren, ecologische landbouw, diervriendelijke veeteelt, bewust consumeren. Het bestaat allemaal al. We hoeven het alleen maar met elkaar tel aten groeien en blijven geloven in een goede toekomst.